Van Basten wordt er nog boos om: de 'gekochte' titel van Maradona's Napoli

Deze woensdag is het exact dertig jaar geleden dat Napoli zijn tweede en laatste landstitel won. Het leverde Diego Maradona voor altijd de status van held op in de Zuid-Italiaanse metropool, maar achter het laatste grote succes van de Argentijnse legende in Napels gaat een opmerkelijk verhaal schuil.

Tot op de dag van vandaag is de apotheose van het seizoen 1989/90 namelijk uiterst omstreden. De manier waarop Napoli de titelstrijd met het destijds oppermachtige AC Milan van Marco van Basten, Ruud Gullit en Frank Rijkaard besliste, heeft namelijk een luchtje. Van Basten noemt het in zijn autobiografie Basta zelfs 'De gestolen Scudetto'. En de oud-spits van Milan lijkt zeker een punt te hebben.

Fatal Verona

Toenmalig Napoli-voorzitter Corrado Ferlaino bekende in 2003 namelijk al eens dat zijn club destijds gebruik maakte van de goede contacten bij de Italiaanse scheidsrechterscommissie. Die zorgde ervoor dat arbiter Rosario Lo Bello op 22 april de uitwedstrijd van Milan tegen Hellas Verona floot. Die wedstrijd staat in Italië bekend als La Fatal Verona, want op die dag verspeelden de Rossoneri de landstitel.

Tegen de degradiekandidaat ging Milan met 2-1 onderuit, waardoor Napoli één speelronde voor het einde op twee punten voorsprong kwam. Lo Bello stuurde trainer Arrigo Sacchi, Van Basten, Rijkaard en Alessandro Costacurta allemaal van het veld. 'Ik had nog nooit zoiets meegemaakt', blikte Van Basten terug in Basta. 'De scheidsrechter heeft er die dag alles aan gedaan om ons te laten verliezen.'

'Op een gegeven moment kreeg ik een gele kaart, terwijl ik een onschuldige obstructie maakte. Ik raakte mijn tegenstander nauwelijks. Het was al de zoveelste keer dat we voor niets een vrije trap tegen kregen. Dus ik zei tegen de scheidsrechter: "Wat ben je allemaal aan het doen?" Hij negeerde me. Toen trok ik mijn shirt uit, uit protest, en kreeg ik meteen een tweede gele kaart, dus rood.'

Daarna werden ook Rijkaard en Costacurta van het veld gestuurd, terwijl Sacchi al rood had gekregen wegens hevige protesten toen Lo Bello voor de tweede keer weigerde een penalty te geven aan Milan na een overtreding op Van Basten. 'Het was een heel vreemd verhaal. Je voelde dat het doorgestoken kaart was', aldus San Marco. 'Zelfs zoveel jaar later kan ik er nog boos om worden.'

Het muntje van Alemão

Zeker omdat Napoli op 8 april al twee punten cadeau had gekegen van de Italiaanse bond. Bij een 0-0 stand op bezoek bij Atalanta Bergamo kreeg Alemão een muntje op zijn hoofd gegooid uit het publiek. Er leek weinig aan de hand, totdat de fysio zich ermee bemoeide. Van Basten: 'Als je die beelden terugkijkt, dan zie je die fysiotherapeut tegen Alemão zeggen: "Ga liggen, ga liggen." Heel opmerkelijk.'

'Alemão is zelfs nog naar het ziekenhuis gebracht ter observatie. Het hele circus werd erbij gehaald. Neurologisch onderzoek, noem maar op. Uiteindelijk kreeg Napoli vanwege dat incident naderhand de wedstrijd van de Italiaanse bond cadeau, de uitslag werd reglementair omgezet naar een 0-2 overwinning', wist Van Basten zich nog goed te herinneren. 'Het leek wel of Napoli kampioen moest worden.'

Van Basten spreekt in zijn autobiografie zelfs het vermoeden uit dat de Italiaanse bond daar belang bij zou hebben, aangezien het dan twee clubs zou mogen afvaardigen naar de Europa Cup I. Milan stond namelijk al voor het tweede jaar op rij in de finale van dat toernooi en zou zich bij een zege op Benfica dan ook plaatsen. 'Het leek er verdomd veel op dat de Italiaanse bond dat wilde laten gebeuren.'

Dat er iets niet klopte, is dus wel duidelijk. In Napels hebben ze er geen boodschap aan, de verhalen over La Fatal Verona en het muntje van Alemão doen niets af aan de legendarische status van Maradona. Vóór zijn komst in 1984 hadden ze in Stadio San Paolo immers alleen twee Coppa Italia's bejubeld, aan de hand van de Argentijnse legende kwamen daar twee Scudetto's, een UEFA Cup en een Coppa Italia bij.

En dat in een tijd dat het Italiaanse voetbal zijn hoogtijdagen beleefde. Tekenend voor de kracht van de Serie A is dat het gouden Milan van Van Basten, Gullit en Rijkaard in de periode-Maradona alleen kampioen werd in 1988, maar wel twee jaar op rij de Europa Cup I veroverde (1989 en 1990). Ook Hellas Verona (1985), Juventus (1986) en Internazionale (1989) wonnen in die jaren allemaal één Scudetto.

En het Napoli van Maradona dus twee, al zat er aan die laatste titel dus wel een luchtje. Toch was het nog steeds een prestatie van formaat. Daarvoor hoef je alleen maar naar de topscorerslijst van het seizoen 1989/90 te kijken: van Rudi Völler tot Jürgen Klinsmann en van Roberto Baggio tot Roberto Mancini, alle sterren speelden in de Serie A. En de grootste van allemaal was die kleine Argentijn uit Napels.